بزرگترین رخداد ایران را در چند سال اخیر، چه واقعه‌ای می‌دانید؟ واقعیت این است که از دید محافل عمومی و سیاسی، بزرگترین رخداد نه فقط ایران، بلکه خاورمیانه در نیم قرن اخیر، پیروزی انقلاب اسلامی است. طی این انقلاب که من و افراد هم سن من در آن شرکت نداشته و از نزدیک لمسش نکردند، اتفاقات و رویدادهای بیشماری به وقوع پیوسته‌اند تا سلطنت پهلوی به پایان برسد و ایران، به روش جمهوری، آن هم اسلامی و مردمی اداره شود.

رادیو و تلویزیون درباره این رویداد زیاد بحث و صحبت داشته‌اند. کمابیش همه ما از آنچه در آن دوران رخ داده است باخبریم. همه می‌دانیم که بعد از انقلاب، شاه از ایران به سمت مصر و غرب سفر کرد. آیا دوست دارید بدانید در طول این سفر، به او و همراهانش چه گذشت؟ دوست دارید اینها را از منظر دید نویسنده‌ای انگلیسی و بسیار مشهور و چیره دست، به نام ویلیام شوکراس ببینید؟



ویلیام شوکراسWilliam Shawcross  نویسنده و روزنامه نگار شهیر انگلیسی، انقلاب ایران را در اثری بزرگ و به یاد ماندنی، به نام آخرین سفر شاه (The Shah's Last Ride)، به تصویر کشیده است. اثری که بیش از سه سال روی موضوع و مطالب آن تحقیق کرده و اکنون پیش روی ماست.

آنچه از نام کتاب بر می‌آید، آخرین سفری است که شاه ایران به خارج از ایران داشته است. اما در طول کتاب نقب و فلاش‌بک‌های بسیاری به گذشته نیز زده می‌شود و دوران سلطنت شاه و اعمال و رفتار او و اطرافیانش به خوبی برای خواننده توضیح داده می‌شود. شوکراس وقایعی را برای ما کالبد شکافی می‌کند که گاهی باعث شگفتی ما نیز خواهد شد.

شوکراس، داستان کتاب را از فرودگاه آغاز می‌کند. جایی که خلوت و بی تحرک است، باد وحشی و غریبی می‌وزد و همگان منتظر خروج شاه از ایرانند. و در ادامه، شاه را در سفرش به مصر، نادیده گرفتنش توسط دوستان سابق، متحدان و دشمنان او، ایران قبل و بعد از انقلاب و... و در آخر مرگ او به نظاره خواهیم نشست.

این کتاب، اثر فوق‌العاده زیبا و کاملی‌ست. بی شک حرفها و نوشته‌های نویسنده‌ای مثل شوکراس نمی‌تواند از روی خیال، طینت بد یا غرض‌ورزی باشد. شوکراس همه‌ی نوشته‌هایش را بر پایه اسناد و مدارک تقریر کرده است. و اکنون این اثر در پیش روی ماست. ناشر اصلی کتاب Simon and Schuster, New York 1988 است که در ایران شرکت نشر البرز، کتاب را در نزدیک ششصد صفحه و با ترجمه ای کامل و خوب از عبدالرضا هوشنگ مهدوی انتشار داده است.

اولین بار که کتاب را خواندم، بیش از 15 سال پیش بود بعدها که دوباره و دوباره آن را خواندم، بیشتر به کاملی و خوب بودنش پی بردم.1

به همه‌ی دوستداران کتاب، علاقمندان به تاریخ و ایرانی‌ها توصیه می‌کنم کتاب را تهیه و مطالعه کنند. تا قشنگی و زیبایی‌اش را از نزدیک لمس کنند.

 

این هم پیشگفتار کتاب به نقل از ویکی‌پدیا:

این کتاب سرگذشت یک سفر است، سفر توام با سرگردانی شاه به سوی تبعید و مرگ. و نیز عوامل گوناگون حکومت او و مناسبات او با انگلیسی‌ها و آمریکائی‌ها، ساواک، سیا، نفت و خرید اسلحه. داستان سقوط و تبعید شاه از جمله داستان‌هایی است که ماهیت روابط بین دولت‌ها و رهبرانشان را نشان میدهد. داستان وفاداری و عافیت طلبی است. به قول ژنرال دوگل: دولت ها غولهائی هستند بی احساس.


اگر هم از کتابهای مجازی استقبال می‌کنید می‌توانید نسخه‌ی اسکن شده این کتاب را از لینک زیر (مدیا فایر) دانلود کنید. دقت کنید که این نسخه‌ی اسکن شده‌ای است که در اینترنت موجود است و کیفیت بالایی ندارد اما برای خواندن موقت و آشنا شدن با کتاب خوب است. 

 

پاورقی:

1- کتاب بابام بود و منم با اینکه خیلی بچه بودم و معمولا تو اون سن دنبال توپ دویدن بهترین کارم بود، کتاب رو خوندم. هر عصر تو هال خونه دراز می‌کشیدم و فصل به فصل تمومش کردم. گرچه خیلی از نکات کتاب رو دقیق نفهمیدم (خیلی‌هاشو اصلا نفهمیدم!) اما از همون موقع کتاب به دلم نشست. روحت شاد، بابا.